Weermodellen
De basis voor alle weerberichten is een weermodel of een combinatie van modellen. Hieronder een aantal veelgebruikte op een rijtje. Ze verschillen in nauwkeurigheid en geografische dekking. Over het algemeen zal een fijnmaziger model lokale verschillen beter in beeld brengen. De grovere modellen gaan vaak wat verder vooruit.
- GFS 22 km is een basic model dat niet erg nauwkeurig is. Zeker in de bergen presteert dat niet zo goed. Maar het model is gratis beschikbaar en wordt dus wel veel gebruikt in weer apps. De dekking is wereldwijd.
- ECMWF 9 km is een betrouwbaar model voor de middellange en lange termijn (tot 2 weken). De dekking is wereldwijd.
- HARMONIE 2,5 km is het model van het KNMI voor de korte termijn (2 dagen). De dekking is Nederland en een deel van de buurlanden.
- ICON-EU 6,5 km is het regionale model van de DWD voor de middellange termijn (5 dagen). De dekking is heel Europa.
- ICON-D2 2,2 km is een zeer nauwkeurig model van de DWD voor de korte termijn (2 dagen). De dekking is Duitsland, Benelux, Zwitserland, Oostenrijk en een deel van de buurlanden.
- Arome-HD 1,3 km is een zeer nauwkeurig model van Météo-France voor de korte termijn (krap 2 dagen). De dekking is Frankrijk en een deel van de buurlanden.
- Meteoblue heeft een eigen weermodel, met een nauwkeurigheid van 4 km en 3 dagen voor centraal Europa en 12 km en 7 dagen voor heel Europa.
- Meteo-Parapente heeft ook een eigen weermodel, met een nauwkeurigheid van 2,5 km en 5 dagen. De dekking is een bijna heel Europa en een stukje noord Afrika.
Weerkaarten
Op een weerkaart zie je de door het model berekende gronddrukpatronen, die door een meteoroloog van weersymbolen zijn voorzien (hoge en lage drukgebieden, fronten). Ook hiervoor zijn verschillende bronnen beschikbaar. Op de website van Jan Cees staan de actuele kaarten van KNMI, DWD, UKMO en NOAA netjes bij elkaar. Of gebruik de app ‘Het Weer in Nederland’ (iPhone of Android).
- KNMI analyse van HARMONIE en prognose van ECMWF voor de komende 1-2 dagen.
- KMI prognose voor de komende 3 dagen in een filmpje. Voorzien van een korte toelichting. Het KMI maakt gebruik van ECMWF en het fijnmazige regionale weermodel Alaro.
- DWD analyse en prognose van ICON voor de komende 4 dagen.
Het drukpatroon zegt ook iets over de kans op föhn. Hiervoor bekijk je het drukverschil tussen twee kanten van een bergketen, bijvoorbeeld tussen Bozen en Innsbruck voor Tirol. Ga op zoek naar een site met een föhn diagram/chart/prognose voor het gebied waar je wil vliegen. Met een basic of premium abonnement zijn ze ook te zien in Burnair.
Weerberichten
Tips voor weerberichten in tekstvorm vind je op de pagina van het land waar je wil gaan vliegen. Naast de algemene weersverwachting, is het natuurlijk heel handig om te weten hoeveel wind je kan verwachten. En dan niet alleen op de landing, maar ook op de startplek en ruim daar boven. Afhankelijk van je thermiek ambities 😉 Hieronder wat meer info over een aantal veelgebruikte apps. Er zit een flinke overlap in functionaliteit, dus wat je gebruikt zal afhangen van je persoonlijke voorkeur. En een beetje van de dekking van het gebruikte weermodel.
Soarcast
De beste windverwachting voor Nederland op grondniveau vind je op Soarcast, inclusief informatie over wat een goede windsterkte en windrichting is per spot. Soarcast maakt hiervoor gebruik van het fijnmazige HARMONIE model. Naast de verwachting zie je ook de actuele metingen. Je ziet altijd de verwachting voor de locatie van de windmeter, zodat je eerlijk kan vergelijken. Deze locatie kan iets afwijken van de plek waar je gaat starten. Bij ‘ruwe meetgegevens’ zijn de liervelden te vinden als dat je ding is.
Meteoblue
Voor een algemeen beeld van temperatuur en neerslag kijken wij meestal naar Meteoblue (iPhone of Android). De pagina’s van de berg vliegplekken zijn voorzien van een widget met link. Het balkje rechts van de temperatuurverwachting in het overzicht geeft aan hoe betrouwbaar de verwachting is. Grootste nadeel van deze app is dat ie geen beeld geeft van de wind op verschillende hoogtes.
Burnair
Burnair (iPhone of Android) maakt gebruik van het ICON weermodel en geeft de windsterkte op verschillende hoogtes. En bewolking, neerslag en temperatuur (tik op een windpijltje). Met de gratis versie zie je het weerbericht van vandaag, met de basic versie vijf dagen en met de premium versie ook de thermiek prognose. Er is een Youtube kanaal met nuttige video’s en in deze twee artikelen van DHV info staat ook goed uitgelegd hoe de app werkt: Eine App für (fast) alles en Windfarben für die Sicherheit. Ook handig: je kan in de app zien of er daadwerkelijk gevlogen wordt en of er in het luchtruim nog iets is waar je rekening mee moet houden.
Meteo-Parapente
Met de gratis versie heb je voor een deel van de week een weerbericht via de website, met de betaalde versie voor alle dagen en kan je daar de app (iPhone of Android) voor gebruiken. Uitleg over wat je ziet staat hier. Er is helaas geen onderscheid tussen basis windsterkte en vlagen. Emagram/sounding geeft het temperatuurverloop tot maximaal 10 km hoogte.
Paraglidable
Okee als weerbericht is deze niet heel erg nuttig, maar wel een leuk hobby project. Paraglidable gebruikt AI om met weerdata en vluchtdata een voorspelling te doen over de vliegbaarheid van een dag.
Windy.com (let op: dat is niet hetzelfde als Windy.app!)
Windy (iPhone of Android app) laat je kiezen van welk model je de verwachting wil zien (ECMWF, GFS, meteoblue, ICON, Arome of Aladin). Er zijn verschillende weergaves mogelijk en je kan ook de modellen vergelijken. Voor de wind kan je via het menu instellen of je die wil zien voor ‘surface’ of hoger. Om het Airgram te kunnen lezen, moet je wel even die symbolen voor de windsterkte uit je hoofd leren. Persoonlijk vind ik dit op een telefoon niet heel lekker werken om snel te zien wat de wind doet. Op de ‘sounding’ zie je het temperatuurverloop tot flinke hoogte en kan je de symbolen aantikken om getallen te zien. Voor het opslaan van favorieten moet je een account aanmaken.
Metingen
Last but not least: kijk niet alleen naar de verwachting, maar ook ‘naar buiten’. Bijvoorbeeld naar de actuele metingen van de windsterkte en radarbeelden. Ook hiervoor weer een paar mogelijke bronnen.
Radarbeelden zijn beschikbaar in de apps van Meteoblue, Burnair en Windy. Of kijk op weer&radar.
Live windmetingen vind je onder andere in de apps van Burnair, Holfuy (iPhone of Android) of Windy. Geen van deze apps is compleet, maar mijn indruk is dat er in Burnair de meeste zitten (onder andere die van Holfuy) en in Windy de minste. Liftstations hebben ook vaak een windmeter en/of een webcam, op de site van de kabelbaan. Naast de windmeting op de start en de landing kan het interessant zijn om naar de meting van een flink hoog station in de buurt te kijken, bijvoorbeeld Sonnblick op 3.106 meter als je in Greifenburg vliegt. Op Winds.mobi kan je een paar windmeters tegelijk in beeld zetten als je inlogt en een lijstje met favorieten maakt. Met Weatherlink kan dat ook, met een account in de app (Android of iPhone).
De temperatuur en luchtdruk zijn meestal ook te zien bij de windmeting.
